Mảnh đất cao nguyên đá Hà Giang níu chân du khách bốn phương không chỉ bởi phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ với những cánh đồng tam giác mạch phủ kín, những thửa ruộng bậc thang ngút ngàn, bản sắc văn hóa vùng cao, những nụ cười bình dị chất phác của đồng bào nơi đây mà còn bởi đặc sản nức tiếng đó chính là Rượu ngô. Bài viết dưới đây sẽ giới thiệu đến các bạn rượu ngô Hà Giang – đặc sản trứ danh của mảnh đất địa đầu tổ quốc này.
Nội dung bài viết
Giới thiệu đôi nét về rượu ngô
Đồng bào Hà Giang có câu nói “sống trên đá, chết vùi trong đá”. Vùng đất địa đầu với 3/4 là đá, cuộc sống của cư dân nơi đây rất vất vả, quanh năm trồng ngô trong từng hốc đá tai mèo. Chính vì vậy lương thực chủ yếu tại đây là ngô.
Rượu ngô không chỉ là đặc sản riêng biệt của Hà Giang mà là đặc sản của đồng bào dân tộc Mông nói chung phân bố rải rác ở vùng núi Đông Bắc và Tây Bắc của Việt Nam. Tuy nhiên, khi đến với Hà Giang du khách mới có thể tìm được hương vị rượu ngô thơm ngon và nổi bật nhất. Rượu được đồng bào nơi đây nấu từ ngô bản địa của cao nguyên đá kết hợp với men lá truyền thống tạo nên vị ngọt, thơm của ngô cùng vị cay nồng của men. Nấu rượu đã trở thành nét đẹp trong bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc nơi đây.
Rượu ngô Hà Giang
Độ rượu trung bình khoảng 35 – 40 độ lúc mới nấu. Rượu ngô để lâu hoặc hạ thổ có độ rượu trung bình khoảng 25 – 35 độ, mùi thơm thoang thoảng của ngô. Rượu ngô Hà Giang luôn được đánh giá cao về độ an toàn, đảm bảo sức khỏe. Sau khi uống chỉ có cảm giác say êm không gây đau đầu, nôn nao, tan rượu nhanh, không bám mùi lâu và đem lại cho người uống cảm giác dễ chịu nhất.
Nét nổi bật của rượu ngô Hà Giang so với các rượu ở các vùng khác là những vị thuốc quý trong men lá cổ truyền của dân tộc Mông đã có tác dụng hỗ trợ giải rượu. Chính vì vậy, rượu ngô men lá là sản phẩm quà tặng không thể thiếu dành cho người thân và bạn bè mỗi khi bạn tới Hà Giang du lịch.
Nguyên liệu và cách thức nấu rượu ngô của tộc người Mông ở Hà Giang
Đi khắp các bản làng của đồng bào nơi đây bạn sẽ dễ dàng nhận ra rằng hầu như gia đình nào cũng biết nấu rượu ngô, gia đình nào cũng có ít nhất vài ba lít để đãi khách. Không chỉ đàn ông, đàn bà mà ngay cả các thanh niên trong bản đều rất thích thú với việc nấu rượu ngô. Thường thì trong mỗi gia đình, người phụ nữ sẽ phụ trách việc nấu rượu.
>> Tham khảo:
Công đoạn nấu rượu ngô không phức tạp nhưng đòi hỏi người nấu tốn rất nhiều công sức. Nước nấu rượu được lấy từ nguồn nước sạch từ những mạch núi đá có độ cao hơn 1000m so với mực nước biển, nước tinh khiết giống như nước khoáng đóng chai tạo nên rượu có mùi vị thơm ngon đặc trưng không vùng nào sánh được.
Lấy nước từ vách đá để nấu rượu
Men để nấu rượu ngô là loại men lá truyền thống của dân tộc Mông. Người dân nơi đây phải lên núi hái hơn 20 loại cây rừng quý hiếm đem phơi khô và trộn lẫn với bột ngô ủ 2 ngày rồi đem đi phơi nắng tạo nên loại men lá hảo hạng.
Làm men lá ủ rượu
Ngô được dùng để nấu rượu cũng phải được chọn lọc kĩ lưỡng, giống ngô vàng của người Mông vùng cao, đặc biệt là giống ngô được trồng từ 6-7 tháng cho hạt đều không bị mối, mọt. Hạt ngô trước khi đem nấu phải được tách bỏ vỏ và phôi, chỉ giữ nguyên phần tinh bột để nấu rượu. Sau đó, ngô được đem đi nấu kĩ đến khi mềm rồi trộn kĩ với men lá, ủ trong chum từ 15-20 ngày rồi nấu theo phương pháp cách thủy.
Ngô nấu rượu được chọn lựa kĩ càng
Quá trình chưng cất rượu ngô hoàn toàn bằng phương pháp thủ công nấu cách thủy. Rượu sau khi nấu được hạ thổ theo thời gian và kinh nghiệm truyền thống của dân tộc Mông. Quá trình hình thành rượu là sự kết hợp của nhiều yếu tố như ngô vàng được chọn lựa, men lá cổ truyền, bí quyết nấu rượu cộng thêm tâm huyết với nghề và sự giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc đã tạo nên thương hiệu rượu ngô Hà Giang nổi tiếng mà mọi du khách đều biết đến.
Chưng cất rượu ngô
>>Du lịch Khát Vọng Việt gợi ý cho bạn một số lịch trình khám phá Hà Giang:
Văn hóa uống rượu ngô của đồng bào vùng cao
Các ngày lễ trong năm như Tết, ngày họp chợ cư dân nơi đây háo hức rủ nhau xuống chợ. Đi khắp các phiên chợ vùng cao Hà Giang, một đặc sản không thể thiếu được người dân trao đổi buôn bán và dùng ngay tại chỗ đó chính là rượu ngô. Người bán rượu ngô chủ yếu là phụ nữ. Người mua có thể tha hồ thử rượu, với những người tửu lượng kém thử từ gian hàng đầu tới gian hàng cuối có thể say. Người dân nơi đây quây quần bên những gùi rượu để tâm sự với nhau những câu chuyện về cuộc sống, lao động sản xuất… Người dân vùng cao rất trọng tình cảm, rượu ngô chính là cầu nối người dân nơi đây với mọi người trong bản làng, với những du khách lần đầu đặt chân đến mảnh đất cao nguyên đá này. Vì thế, khi đi tour du lịch Hà Giang bạn nhất định phải thưởng thức đặc sản rượu ngô nơi đây.
Uống rượu ngô tại các phiên chợ vùng cao
Đồng bào dân tộc khu vực Hà Giang nói riêng và vùng núi phía Bắc Việt Nam nói chung ai cũng biết uống rượu, uống ngay từ khi còn bé, già trẻ trai gái đều biết uống rượu ngô. Chính vì vậy, nó đã trở thành nét văn hóa đặc trưng tại nơi đây. Rượu ngô có mặt trong các bữa cơm của người bản địa, các phiên chợ, đám hiếu, hỉ.
Khí hậu của vùng cao nguyên đá ôn hòa, mát mẻ, mùa đông nhiệt độ rất thấp, đôi khi có cả tuyết rơi chính vì vậy rượu ngô với mùi thơm dịu, vị ngọt cay đem lại cảm giác ấm áp chống chọi với thời tiết giá lạnh nơi đây. Rượu ngô được sinh ra từ cuộc sống lao động vất vả, mang trong mình bản sắc văn hóa, giá trị tinh thần và là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất này. Nếu có cơ hội đặt chân đến nơi đây, bạn đừng quên thưởng thức rượu ngô – món đặc sản nổi tiếng Hà Giang.
"Là người đam mê du lịch, với Tôi du lịch là cuộc sống, sứ mệnh của chúng Tôi là thiết kế và tổ chức những Tour du lịch có giá trị cao cho mọi khách hàng, giúp khách hàng có được những chuyến đi thực sự ý nghĩa, vui vẻ và bình an, giúp gắn kết tất cả các thành viên để mọi người hiểu nhau hơn và làm việc hiệu quả hơn"
Chia sẻ của khách hàng về Rượu ngô Hà Giang – Đặc sản vùng cao nguyên đá