Hà Giang – vùng đất có địa hình vô cùng hiểm trở với 3/4 là núi đá, đúng với câu nói của đồng bào nơi đây “sống trên đá, chết vùi trong đá”. Cuộc sống của đồng bào thiểu số rất vất vả, quanh năm trồng ngô trong từng hốc đá. Chính vì vậy lương thực chủ yếu của nơi đây là ngô. Cũng chính từ nguồn lương thực chủ yếu này, người Mông đã cho ra đời món đặc sản có một không hai mà bất cứ du khách nào đặt chân đến Hà Giang đều muốn thưởng thức đó chính là Mèn Mén. Hãy cùng du lịch Khát Vọng Việt tìm hiểu về món đặc sản độc đáo này nhé!
Nội dung bài viết
Đôi nét về món mèn mén Hà Giang
Với người Mông ở khu vực Hà Giang thì mèn mén trở thành đặc sản không thể thiếu trong các dịp lễ, tết của đồng bào. Người Mông có quan niệm rằng: Con gái Mông phải biết thêu thùa, biết thương chồng con, chăm lo cho bố mẹ và đặc biệt phải biết nấu mèn mén. Mèn mén là món ăn mang đậm hương vị Tây Bắc, trở thành món ăn dân dã của người dân địa phương và là món ăn độc lạ nhất định phải thưởng thức của nhiều du khách khi du lịch Hà Giang.
Mèn mén – đặc sản của người Mông
Tại mảnh đất khô cằn xung quanh đều là đá, thiếu đất, thiếu nước vì vậy mà cây lúa không thể sống được. Cư dân nơi đây đã trồng ngô trong những hốc đá tai mèo để làm lương thực chính hằng ngày. Đặc sản mèn mén là món ăn bắt nguồn từ ngô – lương thực cứu đói để cư dân có thể bám trụ tại mảnh đất này.
Mèn mén bắt nguồn từ tiếng Quan Hỏa Trung Quốc nghĩa là bột ngô hấp. Sở dĩ Mèn mén là món ăn thu hút khẩu vị người thưởng thức bởi nó được làm ra từ giống ngô ngon nhất tại Hà Giang.
Cách nấu mèn mén của người Mông
Cách nấu mèn mén tuy không khó nhưng nó cũng đòi hỏi bàn tay khéo léo, kinh nghiệm của người Mông. Ngô sau khi thu hoạch về được phơi ở hiên nhà hoặc trên các gác bếp cho khô. Ngô sau khi đem phơi khô được đem đi tách hạt ra khỏi lõi, loại bỏ hạt ngô xấu và chọn lọc giữ lại những hạt ngô ngon và mẩy nhất.
Ngô sau khi thu hoạch được phơi khô trên gác bếp
Sau khi tách hạt và phân loại, ngô sẽ được đem đi xay bằng cối đá của người Mông từ xa xưa.Ngô sau khi xay xong được đem đi sàng vào nia để làm sạch rồi trộn với một ít nước.Công đoạn này rất quan trọng, tỷ lệ nước cho vừa đủ phụ thuộc vào ngô non hay già để tránh mèn mén bị nát.
Bột ngô sau khi xay xong được trộn với tỷ lệ nước phù hợp
>> Tham khảo:
Muốn mèn mén ngon thì khâu đồ là khâu quan trọng nhất. Bột ngô được đem đi hấp 2 lần trong chiếc chảo lớn chứa nước và ở giữa đặt một chõ cao. Lần đầu hấp giúp bột ngô tơi, không dính thành cục. Sau lần hấp đầu tiên, bột ngô được dỡ ra nia, đảo tơi, lọc ra những mảng ngô già lửa rồi tiếp tục đặt ngô vào chõ hấp chín lần thứ 2.Lần thứ 2 hấp giúp cho mèn mén chín hơn lúc này công đoạn mới hoàn tất. Hấp mèn mén cũng đòi hỏi kinh nghiệm rất dày dạn tính toán thời gian hợp lý để làm ra món đặc sản tuyệt vời này.
Mèn mén sau khi hấp chín
Mèn mén Hà Giang có mùi vị như thế nào?
Mèn mén Hà Giang có mùi vị thơm dẻo, ăn rất bùi, ngậy và đậm đà. Và điều đặc biệt là món ăn này phải ăn khi còn nóng, để nguội thì sẽ không còn ngon. Khi ăn mèn mén phải nhai thật chậm để cảm nhận vị ngọt thơm đặc trưng của món ăn. Để món ăn thêm phần hấp dẫn thì người Mông thường thêm vào mèn mén những gia vị đặc trưng như rau thơm, tương ớt, đậu xị,…
Ở một số tỉnh miền núi phía Bắc, mèn mén thường được sử dụng là món ăn chính thay cho cơm. Vì mèn mén khá khô, dẻo nên khi dùng trong bữa chính mèn mén thường được ăn kèm với rau cải, đậu chúa để không bị nghẹn. Ngoài ra, mèn mén cũng được ăn với óc đậu và rượu ngô để tăng thêm phần hấp dẫn của món ăn.
Thưởng thức mèn mén tại các phiên chợ vùng cao
Đối với du khách đi tour du lịch Hà Giang, để thưởng thức món ăn này có thể đến các phiên chợ vùng cao như Mường Khương, Bắc Hà, Simacai ăn mèn mén kết hợp với thắng cố. Hiện nay, cuộc sống của người Mông đã có phần sung túc, mèn mén ít được xuất hiện trong bữa ăn chính và dần thay vào đó bằng cơm. Tuy nhiên, đối với người Mông mèn mén không chỉ là lương thực hằng ngày mà còn mang ý nghĩa tâm linh vô cùng to lớn. Vào dịp lễ tết, ma chay, cưới xin thì mèn mén chính là món ăn được người Mông dùng làm đồ cúng dâng lên ông bà tổ tiên.
>> Gợi ý tour du lịch Hà Giang GIÁ RẺ:
Nếu có dịp đến với mảnh đất Hà Giang bạn đừng quên thưởng thức mèn mén kèm theo thắng cố, rau cải hoặc óc đậu, nhâm nhi chén rượu ngô để cảm nhận rõ hơn nếp sống, nếp sinh hoạt và văn hóa độc đáo của người Mông nói riêng và của đồng bào dân tộc thiểu số vùng núi phía Bắc nói chung nhé.
"Là người đam mê du lịch, với Tôi du lịch là cuộc sống, sứ mệnh của chúng Tôi là thiết kế và tổ chức những Tour du lịch có giá trị cao cho mọi khách hàng, giúp khách hàng có được những chuyến đi thực sự ý nghĩa, vui vẻ và bình an, giúp gắn kết tất cả các thành viên để mọi người hiểu nhau hơn và làm việc hiệu quả hơn"
Chia sẻ của khách hàng về Mèn mén Hà Giang