Đến với vùng đất Sapa xinh đẹp, ấn tượng đầu tiên đối với du khách đó chính là một không gian ngập tràn những màu sắc sặc sỡ. Đó là màu vàng của các thửa ruộng lúa chín, đó là màu xanh của núi rừng, là màu rắng của sương mây phủ kín sườn đồi và hơn thế nữa đó là màu trang phục của những cô gái người dân tộc H’Mông Đen, Dao Đỏ, Tày, Giáy, Xá Phó.
Các dân tộc ở Sapa đều có sự khác biệt về trang phục, lối sống, tập tục, phương thức canh tác…, cùng những bản sắc văn hóa riêng biệt, phong phú và bí ẩn.
Tham khảo các tour du lịch Sapa tại Khát Vọng Việt:
Các dân tộc Sapa mang những nét đặc trưng độc đáo
Nội dung bài viết
Dân tộc H’Mông Sapa
Chiếm khoảng 53% dân số, dân tộc H’Mông là dân tộc sinh sống đông nhất ở Sapa. Trước đây họ sống dọc theo khu vực sông Dương Tử (con sông bắt nguồn từ bên Trung Quốc), làm lúa nước rất giỏi. Cách đây khoảng 300 năm về trước trong một cuộc xung đột với tộc người Hán, Hầu như họ di cư về phía Nam và phân tán thành nhiều nhóm nhỏ, một trong những nhóm người H’Mông thời đó đã quy tụ về dãy Hoàng Liên thuộc địa phận Sapa.
Tại đây, tuy địa hình núi non hiểm trở, đất đai khô cằn nhưng với kinh nghiệm trồng lúa vốn có từ xa xưa thì người dân H’Mông đã không ngại san đắp những sườn núi, sườn đồi, đốt rừng, phát hoang thành những thửa ruộng bậc thang độc đáo, mỗi năm có thể trồng được hai vụ lúa hoặc hai vụ ngô.
Đó là quá trình để đến ngày hôm nay khi chúng ta đến với bản của người H’Mông sẽ không khỏi ngạc nhiên với vô vàn những thửa ruộng bậc thang từ thấp đến cao vàng óng ánh uốn lượn mềm mại dọc theo sườn núi tưởng chừng như khô cứng.
Bài viết liên quan: Chiêm ngưỡng vẻ đẹp thơ mộng các ruộng bậc thang ở Sapa
Nét đẹp của những người con dân tộc H’Mông
Nhóm tộc người H’Mông chuyển đến Sapa là người H’Mông Đen với trang phục của họ toàn màu đen chủ đạo. Đàn ông thường mặc quần (khố) màu đen hoặc xanh đen (những màu tương tự màu đen), áo cánh ngắn tay bên ngoài khoác áo không tay kiểu như áo gilê có vạt dài quá mông. Trên đầu đội một cái mũ bé tí, tròn, nông, ôm lấy đỉnh đầu trông, tất cả đều một màu đen tuyền, một số chiếc được tỉ mỉ thêm viền một vòng thêu thổ cẩm.
Mũ của con trai còn được khâu thêm vào các dải vải màu hoặc các đồng tiền lủng lẳng ở phía trên để dễ phân biệt.
Đối với phụ nữ cũng sẽ mặc đồ đen, trên đầu đội một chiếc khăn đen, vành thẳng đứng. Bên ngoài là chiếc áo khoác không có tay, vạt dài gần tới gối như của đàn ông. Đặc biệt nhất là phụ nữ H’Mông Đen ở đây lại mặc quần ngắn ngang đầu gối chứ không mặc váy như các dân tộc khác.
Đối với bản người H’Mông, một năm họ tổ chức 1 lễ hội lớn và đặc sắc nhất là lễ hội Gầu Tào vào ngày 12 tháng Giêng. Đây là lễ hội cầu bình an thịnh vượng cho buôn làng, được tổ chức tại chính những thửa ruộng rộng hay vùng đồi với các cuộc thi bắn cung, bắn nỏ, múa khèn, múa võ, đua ngựa rất vui nhộn.
Lễ hội Gầu Tào
Người H’Mông ở Sapa ngày nay tập trung sinh sống chủ yếu ở các bản Cát Cát – San Sả Hồ cách thị trấn Sapa 2 km, Sa Pả, Lao Chải, Séo Mí Tỷ, và Tả Giàng Phình. Với những món ăn truyền thống như món thắng cố, tiết canh gà, rượu ngô, nhái nấu măng, bánh ngô và món đậu xị…vô cùng độc đáo
Có thể nói, chính những người H’Mông đã là nền tảng cho sự phát triển sau này của Sapa.
Dân tộc Dao Đỏ Sapa
Cũng bắt nguồn từ Vân Nam (Trung Quốc) một bộ phận nhỏ người dân tộc Dao Đỏ đã di cư đến các xã Tả Phìn, Nậm Cang, Thanh Kim, Suối Thầu, Trung Chải từ thế kỷ XIII đến những năm 40 của thế kỷ trước. Đây là bộ tộc có dân số đứng thứ 2 sau dân tộc H’Mông ở Sapa.
Nếu người H’Mông thường chọn những nơi núi cao khai hoang để sống thì người Dao Đỏ lại chọn thung lũng hoặc lưng chừng núi để deo ngô, trồng lúa và thảo quả. Những loại nông sản này thường được các lái buôn đến tận nhà thu mua để bán sang Trung Quốc, có lẽ chính vì thế mà cuộc sống của người Dao Đỏ có vẻ được nâng cao, nhiều nhà còn có hẳn xe máy, tivi, thậm chí là cả ô tô, máy kéo dùng trong nông nghiệp. Tộc người Dao Đỏ họ có phong tục ăn mặc có phần sặc sỡ và chú trọng những họa tiết trên trang phục hơn là tộc người H’Mông.
Phụ nữ thường quấn khăn hay đội mũ đỏ, áo xanh đen có nhiều hoa văn đỏ và trắng ở cổ, vạt và tà áo. Ngoài ra có vẻ phụ nữ dân tộc Dao Đỏ chăm chút cho vẻ bề ngoài của mình hơn, họ có tục cạo chân mày và một phần tóc phía trên trán cho đẹp. Đi dạo Sapa thì có lẽ trang phục của phụ nữ dân tộc Dao Đỏ là đẹp nhất ở mỗi phiên chợ.
Xem thêm: Kinh nghiệm du lịch Sapa đầy đủ từ A đến Z
Người dân tộc Dao Đỏ với trang phục rực rỡ, cuốn hút
Người Dao Đỏ có phong tục tập quán tín ngưỡng phong phú như:
- Họ rất quý trọng và tôn thờ loại chó vì theo quan niệm thì loài chó chính là tổ tiên của họ, người đàn ông thì chỉ được coi là trưởng thành khi đã chịu lễ cấp sắc.
- Gia đình nào đang nấu rượu thì phải cắm lá trước cửa nhà, không cho người lạ vào vì người dân tộc Dao Đỏ quan niệm rằng người lạ vào nhà rượu sẽ bị chua và khê.
- Trong gia đình nếu có người sinh nở thì họ cũng cắm lá kiêng trước cửa nhà để không cho người lạ vào sợ nhiều người nặng vía.
- Đối với trẻ em thì kiêng kiêng sờ đầu trẻ, khi cắt tóc cạo đầu họ vẫn để chỏm tóc ở đỉnh đầu vì cho đó là nơi trú ngụ các hồn vía con người giúp trẻ em sẽ không hay ốm đau, bệnh tật.
- Họ còn có quan niệm là nam và nữ khi chưa kết hôn thì không được chụp ảnh cùng nhau vì như vậy là không tốt, có thể nói đó là một điều cấm kỵ đối với phụ nữ Dao. Vì vậy nếu muốn chụp tốt nhất là nên xin phép họ trước.
Tắm lá thuốc của người dân tộc Dao Đỏ là một trong những nét văn hóa không thể thiếu của Sapa
Vào tháng Giêng hàng năm tộc người Dao Đỏ cũng có một lễ hội đặc sắc nhất năm đó là Tết nhảy vào mồng một và mồng hai, hội hát giao duyên vào ngày mồng mười tháng Giêng ở bản Tả Phìn.
Dân tộc Tày Sapa
Có mặt sớm nhất ở Việt Nam từ cuối thiên niên kỷ thứ nhất TCN, tộc người Tày thuộc nhóm ngôn ngữ Tày – Thái. Ở Sapa dân tộc Tày có dân số đông thứ 3, họ sống tập trung ở một số xã phía Nam như Bản Hồ, Nậm Sài, Thanh Phú là vùng thung lũng bằng phẳng, màu mỡ nhiều sông suối, nơi thuận tiện đánh bắt cá và làm ruộng.
Trang phục truyền thống của người Tày khá đơn giản, màu sắc duy nhất một màu chàm thẫm (xanh đen). Nam và nữ giới cùng mặc áo cánh bốn thân xẻ ngực, cổ tròn có hai túi phía trước vạt áo và một chiếc thắt lưng bằng vải rộng bản quấn ngang eo.
Những nét văn hóa lễ hội độc đáo của người dân tộc Tày Sapa
Vào những dịp lễ tết, hội hè, họ sẽ mặc thêm áo dài năm thân xẻ nách phải, đơm cúc vải hoặc cúc đồng. Phụ nữ thì đội khăn vuông gập chéo giống khăn mỏ quạ của người Kinh.
Người Tày có những làn điệu dân ca hấp dẫn như hát lượn, hát khắp. Vào tháng Giêng hàng năm đồng bào dân tộc Tày lại tổ chức nhiều lễ hội đặc sắc như lễ hội Lồng Tồng (hội xuống đồng) tại bản Tả Van vào ngày rằm cầu mong Thần Nông- vị thần cai quản ruộng đồng, vườn tược, gia súc, làng bản- mang đến cho bản làng mùa màng tươi tốt, hội xòe ở trung tâm xã Thanh Phú vào ngày mồng 4, hội hát then ở Bản Hồ vào ngày mồng 6.
Đến với các bản làng của dân tộc Tày bạn sẽ được ngủ nhà sàn, ăn cá suối, thưởng thức thịt lợn “cắp nách”, gà bản nướng, có thể trải nghiệm quay sợi cũng như tập làm đồ thổ cẩm và thưởng thức những điệu múa xoè, múa sạp do các cô gái Tày biểu diễn.
Có thể bạn quan tâm: Trải nghiệm những lễ hội Sapa độc đáo
Dân tộc Giáy Sapa
Dân tộc Giáy là một nhánh của nhóm các dân tộc Tày – Thái, sống chủ yếu ở các vùng núi cực Bắc. Với dân cư tập trung thưa thớt, ở Sapa dân tộc Giáy chỉ chiếm 2% dân số tập trung ở các bản quanh thung lũng Tả Van, Lao Chả.
Người Giáy canh tác trên các mảnh ruộng bằng phẳng trồng lúa tẻ, chăn nuôi gà vịt, trâu ngựa … Họ giúp nhau theo kiểu đổi công nhất là vào mùa cấy, thu hoạch. Trước kia mỗi năm chỉ làm một vụ. Sau ngày tết, họ tổ chức lễ hội xuống đồng gọi là “Gióng Pooc” vào ngày thìn tháng Giêng để cầu mong một năm trồng cây tốt lành.
Nét chân chất, tươi vui của những người dân tộc Giáy
Người Giáy xưa thường có tập tục nấu cơm bằng cách luộc gạo gần chín rồi mới vớt ra cho vào chõ đồ tiếp như đồ xôi, còn nước luộc gạo dùng để uống cả ngày.
Trang phục người Giáy cũng đơn giản như của người H’Mông, ít thêu thùa và chỉ có các băng vải màu viền quanh cổ và vạt áo.
Có một điều đặc biệt, hầu hết những câu ca dao tục ngữ, những câu đố sự tích để giải thích cho các hiện tượng trong thiên nhiên và xã hội đều xuất phát từ người Giáy. Và ở Sapa tất cả các hoạt động ma chay, cưới hỏi, chúc tụng đều sử dụng dân ca của người Giáy.
Dân tộc Xa Phó Sapa
Dân tộc Xa Phó thuộc nhóm dân tộc Phù Lá ở Sapa và chỉ sống rải rác một vài nhà ở các bản làng thuộc xã Nậm Sài (một trong những bản làng xa xôi hẻo lánh ở Sapa) vì vậy chúng ta cũng sẽ ít được gặp tộc người Xa Phó.
Người Xa Phó làm nhà sàn, bên cạnh có các lán nhỏ đẻ cất thóc, canh tác trên các ruộng nương, chăn nuôi gia súc gia cầm. Đặc biệt, người dân Xa Phó họ rất giỏi về trồng bông dệt vải và đan lát các đồ mây tre.
Người dân tộc Xa Phó ở Sa Pa tuy còn khó khăn nhưng đồng bào luôn vui vẻ và hiếu khách, vì thế bạn có thể tổ chức cho mình một cuộc giã ngoại đến thăm các bản làng Xã Phó để cùng hòa chung cuộc sống của họ.
Người dân tộc Xa Phó ở Sa Pa tuy còn khó khăn nhưng đồng bào luôn vui vẻ và hiếu khách
Mỗi dân tộc ở Sapa sẽ mang một màu sắc văn hóa khác nhau nhưng những con người nơi đây đều có một điểm chung đó là sự chân chất, lòng hiếu khách thân thương. Du lịch Sapa chắc chắn sẽ là một hành trình đáng nhớ khi khám phá sự độc đáo của các dân tộc tại vùng đất xinh đẹp này. Chúc bạn và những người thân yêu có những trải nghiệm thú vị tại Sapa mờ sương tuyệt đẹp.
"Là người đam mê du lịch, với Tôi du lịch là cuộc sống, sứ mệnh của chúng Tôi là thiết kế và tổ chức những Tour du lịch có giá trị cao cho mọi khách hàng, giúp khách hàng có được những chuyến đi thực sự ý nghĩa, vui vẻ và bình an, giúp gắn kết tất cả các thành viên để mọi người hiểu nhau hơn và làm việc hiệu quả hơn"
Chia sẻ của khách hàng về Các dân tộc ở Sapa – Khám phá bản sắc văn hóa dân tộc độc đáo